Vanuit zijn leerstoel, mede ondersteund door Hulp voor Helden, doet prof.dr. Pieter Vos onderzoek naar de bijdrage van de geestelijke verzorging aan de morele vorming van militairen. In ‘GV-lessen’ in militaire opleidingen, vormingswerk op Vormingscentrum Beukbergen (te Huis ter Heide), op oefening en tijdens uitzendingen dragen geestelijk verzorgers bij aan de morele vorming van militairen. “Uniek is dat ze aandacht geven aan de persoon van de militair, met veel aandacht voor het geweten en geestelijke weerbaarheid.”

Vos wijst op onderzoek naar geestelijk verzorgers in de Oekraïense krijgsmacht: “Oekraïense geestelijk verzorgers zien het als kerntaak om te voorkomen dat militairen ‘war animals’ worden, afgestompte en gevoelloze gevechtsmachines.” Deze geestelijk verzorgers richten zich niet alleen op het behoud van de individuele menselijkheid van militairen, maar ook op het hooghouden van de menselijke waardigheid van anderen, bijvoorbeeld in de bejegening van krijgsgevangenen. “Dit is niet alleen cruciaal voor de persoon van de militair zelf, om het contact met zichzelf en met de mensen om zich heen te bewaren, en morele en psychische problemen tegen te gaan. Het is ook een voorwaarde om een goede militair te zijn. Wie moreel en emotioneel afgestompt raakt, wordt roekeloos, neemt verkeerde beslissingen, denkt niet goed meer na en vertoont incompetent gedrag,” aldus Pieter Vos.

De ervaringen van geestelijk verzorgers in Oekraïne bepalen ons volgens Vos bij de urgentie van de morele vorming van Nederlandse militairen. “In situaties van escalatie of dreigende escalatie is het cruciaal dat militairen verantwoord handelen, fundamentele menselijke waarden van burgers, medemilitairen en tegenstanders hooghouden, recht en rechtvaardigheid dienen, moreel weerbaar blijven en morele ontsporingen tegengaan. Op de verschikking van de oorlog kun je je niet goed voorbereiden. Maar wie zich oefent in morele grondhoudingen is er wel beter op voorbereid.”